Vücutta en çok kullanılan kas gruplarından biri olan bacaklarımızın sağlıklı olabilmesi için kan dolaşımının üst düzeyde olması gerekir. Ancak bazı hastalıklar ve çeşitli risk faktörleri bacaklarda kan dolaşımını engelleyen damar hastalıklarına neden olabilir.
Bacak damarlarındaki tıkanıklıklar; Ayak üşümesinden ağrıya kadar farklı şekillerde kendini gösterebilir. Bacak damarlarında yetersiz kan akışı, bu hastalık nedeniyle iyileşmesi çok zor olan yaraların açılmasına ve uzuvların kaybına neden olabilir. Tıptaki yeni gelişmeler kalp ve damar tıkanıklıklarında kullanılan stentlerin bacak damarlarında da kullanılmasına olanak sağlamaktadır.
Bacak damar tıkanıklığı olan hastalar stent uygulaması sayesinde bacak ya da ayak parmakları gibi uzuvlarını kaybetmeden bir günde taburcu edilebilmektedir. Memorial Hizmet Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Harun Arbatlı, bacak damar tıkanıklıkları ve bacağa koroner stent uygulamaları hakkında bilgi verdi.
Şeker ve sigara bacak aterosklerozuna neden olabilir
Bacaklarımız vücudun tüm iskeletini destekler. Bu nedenle vücuttaki en değerli kas kümeleri bacaklarda yer alır. Bacakların sağlıklı bir kas grubuna sahip olabilmesi için kan dolaşımının en üst seviyede olması gerekir. Ancak sigara, yüksek kan lipid seviyeleri, yüksek kan pıhtılaşması riski ve bazı genetik bozukluklar, özellikle diyabet hastaları, bacak damarlarında tıkayıcı arter hastalıklarına neden olabilir.
Ayaklarınız üşüyorsa, hafife almayın.
Bacak damarı tıkanıklıkları en çok diyabet hastalarını etkiler. Hastaların bacak damarlarındaki kan akışının yetersiz olması nedeniyle çok zor güzelleşen yaralar oluşabilmektedir. Tedaviye yanıt vermeyen bu yaralar hastanın bacak ya da ayak parmaklarının kesilmesine de neden olabilir. Bacak damar tıkanıklıklarında rastgele bir uzuv kaybı yaşamamak için erken tanı ve tedavi büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle bacak damar tıkanıklığının göstergesi olan aşağıdaki belirtilere dikkat etmek gerekir;
- Soğuk ayaklar
- Tırnakların bozulması veya kalınlaşması
- bacak kıllarının dökülmesi
- Yürüme sırasında baldır ve uyluk kaslarının yorulması
- kramplar
Koroner kalp hastalıklarında kullanılan stentler bacak damarlarında da kullanılabilir.
Stentler günümüzde koroner kalp hastalıklarında sıklıkla kullanılmaktadır. Hayat kurtaran bu stentler artık bacak damarlarının uçlarında yer alan darlıkların tıkanmalarında da kullanılabilmektedir. Eskiden uyluk bölgesindeki tıkanıklıklar için 5-7 mm çapındaki stentler kullanılabiliyordu. Ancak 2-3 mm çapındaki damarlarda sadece balon anjiyoplasti uygulandı. Özellikle uç bölgelerdeki darlık ve tıkanıklıklarda ilaç kaplı stentler kullanılarak iyi sonuçlar alınabilir. Bu uygulama özellikle diyabetik hastalarda uzuv kayıplarının önlenmesine değerli katkılar sağlayabilir.
Hasta bacağını kaybetmeden yürüyerek evine dönebilir.
Hasta bacak damar tıkanıklığı riski taşıyorsa ve tıkanma belirtileri varsa vakit kaybetmeden mutlaka doktora başvurmalıdır. Hastanın fizik muayenesinden sonra gerekli tetkikler yapılarak bacak damar tıkanıklığı tanısı konulabilir. Günümüzde bacak damar tıkanıklıklarının hastaya özel tedavisinde çeşitli ilaçların yanı sıra anjiyografi eşliğinde balon anjiyoplasti, aterektomi ve stent gibi damar içi girişimler en çok tercih edilen tekniklerdir. Bacak damarlarında kullanılan stentler günümüzde hala geliştirilme aşamasındadır. Bunun en değerli nedeni bacak damarlarının çok uzun olması ve artık bu bölgede ilaç salınımlı stentlerin kullanılmamasıdır. Stentlerin günümüzde tam olarak kullanılmamasının nedeni ise eklem bölgelerindeki damarların her zaman eğilme ve bükülmeye maruz kalması ve bunun da stentlerin fonksiyonlarının bozulmasına yol açmasıdır. Ancak koroner stentlerin özellikle diz altı bölgede kullanılması dolaşım sorununun giderilmesinde yeni olanaklar yaratmıştır. Bacak damar tıkanıklığı olan hastalar stent işleminden sonra hem aynı gün evlerine gitmenin hem de herhangi bir uzuv kaybı yaşamamanın rahatlığını yaşarlar.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
